De duurzaamheid van de NHS: “Geef aan de keizer wat van de keizer is!”

Al meer dan tien jaar vraag ik mijn postdoctorale studenten (voornamelijk artsen) het volgende: "Wie beheert de NHS? Wie bepaalt de strategie?" Er volgden een paar minuten stilte... zoals die in acht werden genomen ter nagedachtenis aan een overleden dierbare. Ik plaagde hen met: "De 'private sector' definieert zijn strategie goed."

Enigszins verbijsterd waagden sommigen het, terwijl ze zich “hoofd krabden”, angstig te antwoorden: “Het Ministerie van Volksgezondheid?... Het Ministerie van Financiën ook?” De overgrote meerderheid kwam tot de conclusie: “Niemand!”

Dat decennium ging voorbij, en het was na het begin van een van de grootste migratiestromen in de geschiedenis van Portugal (die van artsen naar de particuliere sector, natuurlijk), dat ik met vreugde, ik durf zelfs te zeggen hoop, voor het eerst het nieuws hoorde dat ze een Raad van Bestuur voor de SNS zouden benoemen, een managementteam onder leiding van een manager. Ze noemden hem zelfs, ondoordacht, "CEO", en de eerste in zijn lichting werd op 1 oktober 2022 benoemd! Hij werd benoemd... de strategische autonomie om de SNS daadwerkelijk te besturen zou uiteindelijk bijna een jaar later komen... met de Kaderwet voor de SNS.

En sinds deze wet uiteindelijk werd aangenomen, die tot doel had managers meer autonomie te geven in strategische besluitvorming voor het netwerk dat de SNS vormt, is er zo'n chaos ontstaan ​​dat er in minder dan drie jaar tijd drie "CEO's" doorheen zijn gegaan, en er is geen enkel element van stabiliteit in het uitvoerend management ervan... of in de strategie ervan... en bijgevolg ook niet in de SNS.

Maar ik denk dat het publiek al is opgehelderd over het misverstand: deze kwestie, deze ernstige kwestie die de grootste aandacht verdient, is niet, en is nooit geweest, echt in handen van het management, of van een stabiel bestuursorgaan van de NHS, of van welke CEO dan ook. Het is altijd in handen van de politiek geweest. En politici werken niet aan de middellange/langetermijnstrategie. In de gezondheidszorg zijn ze lapmiddelen geweest... of hebben ze geprobeerd dat te zijn. Sommigen uit nalatigheid of om "hun vaardigheden te tonen", anderen uit de begrijpelijke wanhoop die voortkomt uit een gevoel van urgentie. Ik moet bekennen dat ik de laatste tijd altijd het beeld heb van de stripfiguur die zich uitstrekt, met elke voet en elke hand een gat in een dam onder druk dichtstopt, op het punt om het vijfde gat te zien barsten.

Denk aan een van die momenten waarop de dam brak tijdens Covid-19. Dankzij zorgprofessionals en enkele (lokale) managers, en hun missionaire geest, kon een informele WhatsApp-groep "zichzelf behelpen" om in het sociale netwerk en in realtime de nog beschikbare geïnstalleerde capaciteit (bijvoorbeeld vrije bedden en apparatuur) te controleren. Het is opmerkelijk dat deze last op de schouders van zorgprofessionals terecht is gekomen, bij gebrek aan strategisch, transversaal en vooruitziend beheer van het netwerk, van het systeem. Nog opmerkelijker is het dat, vijf jaar later, en met de toenemende ontevredenheid en uitputting van zorgprofessionals, de chaos blijft toenemen, met name door ditzelfde gebrek aan (tijdig, strategisch) beheer van middelen (menselijk, maar niet alleen!) en geïnstalleerde capaciteit. Of het nu gaat om de verloskundige respons in Groot-Lissabon, of de mislukkingen bij de inzet van helikopters en medische noodgevallen.

Begrijp alstublieft dat er geen politieke prikkel is om een ​​langetermijnstrategie te definiëren die de NHS in stand houdt, terwijl die ook maatregelen bevordert die budgetoverschotten vrijmaken om te investeren in personeel (bijvoorbeeld van het beheer van ziekenhuisafval tot het terugdringen van (zeer dure) zorggerelateerde infecties, boven het Europese gemiddelde). Er zijn echter wel prikkels voor puur operationeel management, wat de kiezers (vooral de onbeslisten) direct resultaat oplevert! Zelfs als daarmee het toekomstige bestaan ​​in gevaar komt. Laat de artsen of verpleegkundigen maar komen die "klaarstaan" tegen elke prijs! En vaak zelfs meer dan een professional op de loonlijst.

Mijn oproep is dus: geef het management wat van het management is! Wil je dat de NHS duurzaam is? Er is maar één oplossing: vertrouw het toe aan degenen die kunnen managen, niet aan de politiek! Vertrouw het toe aan particulier management via publiek-private samenwerking (PPP's) of aan een raad van bestuur, benoemd op basis van managementvaardigheden (ik heb dit punt nooit ter discussie gesteld), ongeacht politieke voorkeur. Maar bovenal, laat het management onafhankelijk zijn van de politieke partij!

Ik moet concluderen wat ik (helaas) nog steeds in de klas doe: “Dat komt omdat ze in de particuliere sector hun strategie goed definiëren… sterker nog, let wel: het was dankzij dit dat ze in Portugal in het begin de herculische taak volbrachten om een ​​sector te penetreren met een ‘monopolistische’ sociale netwerkdienst, stevig gevestigd (en neigend naar vrijheid), uitstekend uitgerust, met onvergelijkbare (voor die tijd) technologie en menselijke hulpbronnen en met een goede reputatie.”

Of dit nu te danken was aan het uitstekende strategische managementvermogen van de 'private' sector, of dat de strategie binnen de NHS juist zo slecht (of afwezig) was, laat ik aan mijn lezer over om te overwegen. Wat de keuze ook is, het antwoord zal altijd te maken hebben met Management en Strategie in de Gezondheidszorg.

De teksten in deze sectie geven de persoonlijke mening van de auteurs weer en vertegenwoordigen niet de redactionele positie van VISÃO.